Chào bạn, khi nhắc đến dinh dưỡng cho trẻ em, nhiều người thường lo ngại về chất béo. Tuy nhiên, chất béo đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ, đặc biệt là trong những năm tháng đầu đời. Không chỉ cung cấp năng lượng, chất béo còn tham gia vào nhiều quá trình quan trọng của cơ thể bé. Vậy, vai trò cụ thể của chất béo là gì và làm thế nào để đảm bảo bé yêu nhận đủ lượng chất béo lành mạnh cần thiết? Hãy cùng chúng tôi khám phá ngay sau đây nhé!
1. Chất béo – Nguồn năng lượng dồi dào cho bé
Chất béo là một trong ba nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, bên cạnh carbohydrate và protein. Với hàm lượng calo cao (gấp đôi so với carbohydrate và protein), chất béo đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu năng lượng lớn của trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đang trong giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng.
2. Chất béo “xây dựng” não bộ và hệ thần kinh
Một vai trò vô cùng quan trọng của chất béo đối với trẻ em chính là tham gia vào quá trình phát triển não bộ và hệ thần kinh. Đặc biệt, các axit béo không no như omega-3 và omega-6 là những thành phần cấu tạo quan trọng của tế bào não và các dây thần kinh. Vinmec cũng nhấn mạnh vai trò của các axit béo thiết yếu ARA và DHA đối với não và thị giác của bé.
3. Chất béo giúp hấp thu các Vitamin tan trong dầu
Các vitamin A, D, E và K là những vitamin tan trong dầu, có nghĩa là chúng cần chất béo để được hấp thu vào cơ thể một cách hiệu quả. Nếu chế độ ăn của trẻ thiếu chất béo, cơ thể bé sẽ khó hấp thu được những vitamin quan trọng này.
4. Chất béo bảo vệ các cơ quan và cung cấp axit béo thiết yếu
Chất béo bao quanh và bảo vệ các cơ quan quan trọng trong cơ thể, giúp duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định. Bên cạnh đó, chất béo còn cung cấp các axit béo thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được, đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sinh lý.
5. Nhu cầu chất béo hàng ngày của trẻ theo độ tuổi
Nhu cầu chất béo ở trẻ em thay đổi theo từng giai đoạn phát triển. Dưới đây là một số khuyến nghị chung từ Vinmec:
- Trẻ sơ sinh đến 6 tháng tuổi: Khoảng 40-50% tổng lượng calo hàng ngày nên đến từ chất béo.
- Trẻ 6 tháng đến 2 tuổi: Khoảng 30-40% tổng lượng calo hàng ngày nên đến từ chất béo.
- Trẻ trên 2 tuổi: Nên duy trì lượng chất béo ở mức 25-35% tổng lượng calo hàng ngày.
6. Phân biệt chất béo lành mạnh và không lành mạnh cho trẻ
Không phải tất cả các loại chất béo đều tốt cho sức khỏe của trẻ. Cha mẹ cần phân biệt giữa chất béo lành mạnh và chất béo không lành mạnh để xây dựng chế độ ăn uống phù hợp cho con:
- Chất béo lành mạnh (chất béo không bão hòa):
- Chất béo không bão hòa đơn: Có nhiều trong dầu ô liu, dầu bơ, các loại hạt (hạnh nhân, óc chó, hạt điều).
- Chất béo không bão hòa đa: Bao gồm omega-3 (có trong cá béo, hạt lanh, hạt chia) và omega-6 (có trong dầu hướng dương, dầu mè).
- Chất béo không lành mạnh (chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa): Nên hạn chế tối đa cho trẻ. Medinet cũng liệt kê một số thực phẩm chứa chất béo không lành mạnh nên hạn chế.
- Chất béo bão hòa: Có nhiều trong mỡ động vật, da gia cầm, bơ, kem, phô mai béo.
- Chất béo chuyển hóa: Thường có trong đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán.
7. Nguồn thực phẩm giàu chất béo lành mạnh cho trẻ em Việt Nam
- Cá béo: Cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi là nguồn cung cấp omega-3 (DHA và EPA) tuyệt vời.
- Các loại hạt: Óc chó, hạnh nhân, hạt điều, hạt bí, hạt hướng dương… cung cấp chất béo không bão hòa, vitamin và khoáng chất.
- Dầu thực vật: Dầu ô liu, dầu đậu nành, dầu hướng dương… nên được sử dụng trong chế biến món ăn.
- Bơ: Bơ lạt là nguồn cung cấp chất béo không bão hòa đơn tốt.
- Các loại quả: Bơ quả là nguồn cung cấp chất béo không bão hòa đơn và nhiều vitamin, khoáng chất.
8. Hậu quả của việc thiếu hoặc thừa chất béo ở trẻ
- Thiếu chất béo: Có thể dẫn đến chậm phát triển, ảnh hưởng đến chức năng não bộ, khó hấp thu các vitamin tan trong dầu và gây ra các vấn đề về da.
- Thừa chất béo: Đặc biệt là chất béo không lành mạnh, có thể dẫn đến thừa cân, béo phì, tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tiểu đường.
Kết luận: Cân bằng chất béo cho sự phát triển toàn diện của bé
Chất béo đóng vai trò then chốt trong sự phát triển toàn diện của trẻ em. Việc đảm bảo cung cấp đủ lượng chất béo lành mạnh, đồng thời hạn chế chất béo không lành mạnh, sẽ giúp con yêu của bạn có một cơ thể khỏe mạnh, một bộ não phát triển tốt và một tương lai tươi sáng. Hãy lựa chọn những thực phẩm giàu chất béo lành mạnh vào bữa ăn hàng ngày của trẻ một cách cân bằng bạn nhé!